Zmienność form i odmian owsa w Polsce

Abstract

Celem pracy było porównanie kilku odmian owsa zwyczajnego i owsa nagoziarnistego pod względem odporności na wyleganie i choroby grzybowe, plonu ziarna i jego struktury oraz wskazanie form najbardziej pożądanych dla praktyki rol- niczej. Eksperyment polowy przeprowadzono w latach 2013– 2015 w Zakładzie Doświadczalnym Oceny Odmian w Uhninie, należącym do Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej. Badania prowadzono w układzie losowanych bloków, w trzech powtórzeniach. Wielkość poletek do zbioru wynosiła 15,0 m2 . Nasiona przed siewem zaprawiano przed chorobami, według zaleceń IOR-PIB. W doświadczeniu stosowano stałe nawożenie NPK. Zabiegi uprawowe i ochrony roślin (przed chwastami i szkodnikami) prowadzono zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej. W okresie wegetacji okre- ślano fazy rozwojowe roślin, stopień ich wylegania oraz pora- żenie chorobami. Zbioru dokonano w pełnej dojrzałości ziarna. Po zbiorze określono plon ziarna i pobrano próby do oceny jego struktury. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej w pakiecie statystycznym SAS®. Przeprowadzono analizę wa- riancji, a następnie zastosowano metodę składowych głównych. Udowodniono istotny wpływ badanych czynników na plon ziar- na i jego parametry, takie jak: masa 1000 ziaren i udział łuski w ziarnie. Wskazano 5 odmian owsa zwyczajnego (oplewionego) wyróżniających się odpornością na rdzę wieńcową i helminto- sporiozę, dość dobrą odpornością na wyleganie przed zbiorem, wysokim plonem ziarna, dobrym wyrównaniem, dużą masą 1000 ziaren. Spośród odmian nagoziarnistych odmiana Nagus charak- teryzowała się zmniejszonym udziałem ziarniaków oplewionych, co predestynuje ją do wykorzystania na paszę dla zwierząt gospodarskich