Reakcja odmian żyta na warunki glebowe

Abstract

W literaturze brak informacji o zróżnicowaniu wpły- wu jakości gleby na najnowsze odmiany żyta. Celem przepro- wadzonych doświadczeń z żytem ozimym było zbadanie reakcji jego odmian (wyrażonej plonem ziarna) na warunki glebowe (kompleks glebowo-rolniczy, klasa bonitacyjna gleby, pH gleby). Bazę wynikową stanowiła seria doświadczeń odmianowych Po- rejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego COBORU, pro- wadzonych we wszystkich rejonach Polski w latach 2005–2012. Badano 10 odmian żyta: Bellami F1, Brasetto F1, Gonello F1, Minello F1 i Visello F1 (odmiany mieszańcowe) oraz Bosmo, Dańkowskie Diament, Domir, Herakles i Stanko (odmiany po- pulacyjne). Doświadczenia były zakładane na glebach należą- cych do czterech kompleksów glebowo-rolniczych: pszennego dobrego, żytniego bardzo dobrego, żytniego dobrego i żytniego słabego; do klas bonitacyjnych gleby: IIIa, IIIb, IVa, IVb i V; w warunkach pH gleby od 4,5 do 6,1. Największe plony ziarna żyta ozimego (średnio dla odmian) uzyskano na glebach kom- pleksu pszennego dobrego. Plony mniejsze o 2,0% otrzymano na glebach kompleksu żytniego b. dobrego, o 10,2% na glebach kompleksu żytniego dobrego, a o 15,9% na glebach kompleksu żytniego słabego. Zniżki plonu na stopniowo gorszych komplek- sach glebowo-rolniczych były podobne jak na kolejno słabszych klasach gleb. Uwzględnione w badaniach odmiany wykazywały niejednakowe zniżki plonu ziarna przy ich uprawie w gorszych warunkach glebowych. Największe zmniejszenie plonów na gle- bach kompleksów żytnich w stosunku do kompleksu pszenne- go dobrego wystąpiło u odmian: Dańkowskie Diament, Domir i Visello F1. Najmniejsze zniżki plonu ziarna przy uprawie na glebach kompleksów żytnich w odniesieniu do gleb kompleksu pszennego stwierdzono u odmian: Bellami F1, Gonello F1 i He- rakles. Większą tolerancję na uprawę w warunkach niższego pH gleby wykazały odmiany Domir i Bosmo.