Wpływ nawożenia potasem na plon nasion oraz zawartość i jakość tłuszczu nagietka lekarskiego (Calendula officinalis L.)

Abstrakt

Olej nasion nagietka lekarskiego zawiera izomery kwasu linolenowego, tj. kwas α- i β-nagietkowy, i może być wy- korzystywany w przemyśle farmaceutycznym oraz chemicznym. W latach 2012–2013 przeprowadzono doświadczenie polowe, którego celem było określenie wpływu zróżnicowanych dawek potasu (0, 30, 60, 90, 120 kg K∙ha-1 ) na plon nasion, zawartość oleju i skład kwasów tłuszczowych trzech odmian nagietka le- karskiego: ‘Tokaj’, ‘Orange King’ i ‘Persimmon Beauty’. Na- wożenie potasem dodatnio wpłynęło na liczbę wytwarzanych przez roślinę koszyczków kwiatowych oraz na plon nasion, przy czym badane odmiany różniły się wymaganiami w stosunku do potasu. U odmiany ‘Persimmon Beauty’ istotny wzrost plonu w porównaniu z obiektem kontrolnym uzyskano stosując dawki 30 i 60 kg K·ha-1 , zaś ‘Tokaj’ i ‘Orange King’ wymagały większych dawek: 60 i 90 kg K·ha -1 . Na dalsze zwiększanie ilości potasu ro- śliny nagietka nie reagowały istotną zwyżką plonu. W dwuletnim okresie najwyższy średni plon nasion wydała odmiana ‘Orange King’ (1,83 t·ha-1 ), a najniższy – ‘Persimmon Beauty’ (1,58 t·ha -1). Jakość nasion poszczególnych odmian była zróżnicowana: wy- soką zawartością tłuszczu charakteryzowały się nasiona ‘Orange King’ i ‘Tokaj’ (średnio 20,7 i 19,9%), zaś olej ‘Persimmon Beau- ty’ miał najwyższy udział kwasów α- i β-nagietkowego (53,36%). Nawożenie potasem nie miało wpływu na zawartość tłuszczu w nasionach i skład kwasów tłuszczowych, natomiast cechy te w znacznym stopniu zależały od warunków pogodowych w cza- sie wzrostu roślin i dojrzewania nasion.